ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱԿԱՆ ԱԿՈՒՄԲՆԵՐԻ
ԴԱՇՆՈՒԹՅՈՒՆ
ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՆԵՐԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ԴԵՍՊԱՆՆԵՐՆ ԸՆԴԴԵՄ COVID-19-Ի
Մեկնարկեց ԵԱԴ-ի նոր՝ «Երիտասարդների իրավունքների դեսպաններն ընդդեմ COVID-19-ի» ծրագրի առաջին առցանց հանդիպումը։
👆 Առաջին հանդիպման օրակարգում էին ՀՀ բոլոր մարզերից 20 երիտասարդական աշխատողների և առաջնորդների միջև կապերի հաստատումն ու թիմի կայացումը, 🤝 ծրագրի մանրամասների, ԵԱԴ-ի, Եվրոպական երիտասարդական հիմնադրամի վերաբերյալ տեղեկացումը, Եվրոպայի խորհրդի ENTER! CM/rec (2015)3 փաստաթղթին ընդհանուր ծանոթացումը։
ℹ️ 10 մարզի 20 երիտասարդական աշխատողներն ու առաջնորդները ոչ ֆորմալ կրթական մեթոդներով կստանան սոցիալական իրավունքների վերաբերյալ գիտելիքներ ու հմտություններ, կքննարկեն երիտասարդների սոցիալական իրավունքների վերաբերյալ մի շարք հիմնախնդիրներ։
Ծրագրի երկրորդ հանդիպումն առավել տպավորիչ էր։ Մասնակիցները ծանոթացան
Enter հանձնարարականի կրթության վերաբերյալ առաջարկներին,
խոսեցին կրթության իրավունքի մասին,
անդրադարձան Հայաստանյան կրթական համակարգի հիմնական խնդիրներին և
առաջարկեցին իրենց լուծումները։
Օրվա երկրորդ հատվածը նվիրված էր աշխատանքի և զբաղվածության իրավունքին։
Զբաղվածության պետական գործակալության ներկայացուցիչ Հերմինե Կարապետյանը մասնակիցներին ներկայացրեց
աշխատանքի ազատ ընտրության իրավունքը,
աշխատանքի իրավունքի խախտման հիմնական դրսևորումները ՀՀ-ում, երիտասարդների համար աշխատաշուկայի առանձնահատկությունները հետ-կովիդյան իրավիճակում,
աշխատանքային օրենսգրքի վերահսկողության և իրավունքների պաշտպանության մեխանիզմները Հայաստանում և մի շարք այլ առանցքային հարցեր։
Հանդիպումը եզրափակվեց աշխատանքային հարաբերություններում խտրականության դրսևորումների շուրջ քննարկումով։
Այս հանդիպմանը նախ խոսեցինք երիտասարդների՝ բնակարան ձեռք բերելու հետ կապված խոչընդոտներից, ծանոթացանք ENTER! Recommendation-ի համապատասխան ոլորտի առաջարկների հետ, քննարկեցինք ՀՀ-ում գոյություն ունեցող երիտասարդ մասնագետներին և ընտանիքներին ուղղված բնակարանային ապահովվածության ծրագրերն ու պետական քաղաքականությունը։
Հանդիպման երկրորդ հատվածում մեր հյուրն էր ՀՀ Առողջապահության նախարարության բժշկական օգնության քաղաքականության վարչության պետ Քնար Ղոնյանը։ Նա երիտասարդ առաջնորդներին ներկայացրեց Հայաստանում գործող պետության կողմից ֆինանսավորվող բուժօգնության ծառայությունները։ Այնուհետև քննարկեցինք դրանց հասանելիությանն առնչվող խնդիրները։
Անդրադարձել ենք երիտասարդների՝ ինֆորմացիա և խորհրդատվություն ստանալու իրավունքին։
Քննարկվեցին մի շարք հարցեր, այդ թվում՝ ի՞նչ է տեղեկություն ստանալու իրավունքը, ո՞ւմ և ինչպե՞ս կարելի է դիմել պետական տեղեկություն ստանալու համար, ո՞ր դեպքերում պետական մարմինը կարող է մերժել տեղեկության տրամադրումը, ինչո՞ւ են պետք ինֆորմացված երիտասարդներ, որոնք են այն տեղական և երիտասարդական հարթակները, որոնցից կարելի է ստանալ որակյալ ինֆորմացիա։
Հաջորդ թեման երիտասարդների՝ սպորտով զբաղվելու, ազատ ժամանակի պլանավորման և մշակութային կյանքին մասնակցելու իրավունք էր։ Խոսեցինք ՀՀ-ում սպորտային, ժամանցի և մշակույթի հնարավորությունների դերից, որ խթանում են երիտասարդների ակտիվ մասնակցությունը և քաղաքացիական գիտակցությունը, սոցիալական ներառումը, բարեկեցությունը և հասարակության արագ զարգացումը։
Ծրագրի շրջանակում իրականացրեցինք 2 գործնական հանդիպումներ։
Առաջին աշխատաժողովի ընթացքում սոցիալական իրավունքի ապագա դեսպանները ծանոթացան տեղական ծրագրեր, գործողություններ և նախաձեռնություններ կազմելու քայլերին։ Այնուհետև խմբերի բաժանվելով՝ մասնակիցները քայլ առ քայլ սկսեցին մշակել երիտասարդական ծրագրեր։
Երկրորդ գործնական աշխատաժողովի ընթացքում քննարկեցինք ՀՀ մարզերի երիտասարդների՝ տեղական գործողությունների ծրագրերը։
Մասնակիցները գործնականում զարգացրին իրենց՝ միմյանց հետադարձ կապ (feedback) տալու հմտությունները՝ մեկնաբանելով մեկը մյուսի ծրագրային առաջարկների ուժեղ և թույլ կողմերը։
Տեղի ունեցավ նաև ENTER Dignityland! սոցիալական իրավունքների վերաբերյալ կրթական խաղի՝ առցանց տարբերակի ներկայացումը։
Խաղի առցանց տարբերակն առաջին անգամ մշակվել է «Երիտասարդների իրավունքների դեսպաններն ընդդեմ COVID-19-ի» ծրագրի շրջանակում և փորձարկվել է մասնակիցների հետ հանդիպման ժամանակ։
ENTER Dignitiland!-ը դերախաղ է, որի ընթացքում մասնակիցները, հանդես գալով որպես երևակայական Դիգնիթիլենդ երկրի պատգամավորներ, որոշումներ են կայացնում տարբեր սոցիալական քաղաքականությունների ընտրության և իրականացման վերաբերյալ։
Դիգնիթիլենդ խաղի հայերեն թարգմանությունը կատարել է Կազա շվեցարական մարդասիրական հիմնադրամը։
Խաղի առցանց տարբերակի օգտագործման համար կարող եք դիմել մեզ՝ գրելով fyca.am@gmail.com էլ. հասցեին։
ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՆԵՐԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ԴԵՍՊԱՆՆԵՐ
Պաշտոնամուտ
Մարտի 20-ին տեղի ունեցավ ԵԱԴ «Երիտասարդների իրավունքների դեսպաններն ընդդեմ COVID-19-ի» ծրագրի առաջին փուլի ամփոփումը։
ՀՀ 10 մարզերի 19 երիտասարդ առաջնորդներ, հաջողությամբ ավարտելով սոցիալական իրավունքների վերաբերյալ երկամսյա առցանց դասընթացը, ստացան «Երիտասարդների իրավունքների դեսպան» կոչումը։
Մասնակիցները հնարավորություն ունեցան հանդիպելու դեմ առ դեմ, միջմարզային կապեր հաստատելու, տեղեկացան «Երիտասարդների իրավունքների դեսպան» կոչման նկարագրությանը և իրենց պարտականություններին։ Միջոցառումը ավարտվեց գաղտնի ընկեր խաղի արդյունքների ամփոփմամբ և նվերների փոխանակմամբ։
ՏԵՂԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Արտաշատ, Արարատի մարզ
Մայիսի 15-ին և 16-ին Արտաշատ քաղաքում իրականացվեց երկօրյա դասընթաց։ Ծրագրի նպատակն էր բարձրացնել համայնքի երիտասարդների իրազեկվածությունը աշխատանքի և զբաղվածության սոցիալական իրավունքի վերաբերյալ։
Երկօրյա դասընթացի շրջանակներում Արտաշատ քաղաքից և հարակից գյուղերից մի խումբ երիտասարդներ ակտիվ քննարկեցին աշխատանքային խտրականության մի շարք դրսևորումներ և ներկայացրին իրենց կարծիքը, փորձը և գաղափարները։ Ծրագրային երկու օրերն անցան բովանդակալից և հագեցած, երիտասարդները ցանկություն հայտնեցին ստեղծել մեծ ակումբ և զարգացնել երիտասարդական աշխատանքը մարզում։
Վանաձոր, Լոռու մարզ
Մայիսի 7-ից 9-ը Վանաձորում իրականացվեց եռօրյա դասընթաց, որի նպատակն էր բարձրացնել համայնքի երիտասարդների իրազեկվածությունը սոցիալական` աշխատանքային, տեղեկատվություն ստանալու, կրթական, հանրային առողջության և այլ իրավունքների հասանելիության վերաբերյալ։
Դասընթացի ընթացքում երիտասարդները անդրադարձել են հետևյալ թեմաներին՝ ✔ երիտասարդական աշխատանք, ✔ սոցիալական իրավունքներ, ✔ հաշմանդամություն ունեցող անձանց սոցիալական ներառում, ✔ երիտասարդներին հանդիպած սոցիալական խտրականության դեպքերը։
Չարենցավան, Կոտայքի մարզ
Ֆրունզ երիտասարդական թատերախումբը Չարենցավանում իրականացրեց «Երիտասարդների իրավունքների դեսպաններ» ծրագրի իրազեկման դասընթաց։ Երիտասարդները ոչ միայն ստացան գիտելիքներ սեփական իրավունքների մասին, սովորեցին՝ ինչպե՞ս պետք է պաշտպանեն իրենց ոտնահարված իրավունքները, այլ նաև ձեռք բերեցին որոշ դերասանական հմտություններ։
Մեկ շաբաթվա ընթացքում մասնակիցները պատրաստեցին կարճ ներկայացումներ երիտասարդների սոցիալական իրավունքներին վերաբերող թեմայով և ներկայացրին մայիսի 16-ին ՝ ՀՀ ուսանողների և երիտասարդների օրը։
Ճամբարակ, Գեղարքունիքի մարզ
Մայիսի 8-ին և 9-ին Ճամբարակի Նոր շունչ երիտասարդական ակումբը համայնքի երիտասարդների համար կազմակերպեց սոցիալական իրավունքների և թվային հարթակներում դրանց բարձրաձայնմանը նպաստող գրաֆիկական դիզայնի դասընթաց:
🖌 Դասընթացի առաջին օրը մասնակիցները ծանոթացան իրենց վերաբերող մի շարք կարևոր իրավունքներին, ինչպիսիք են՝ կրթության, բռնությունից, խտրականությունից զերծ մնալու, բուժօգնություն ստանալու, աշխատանքի իրավունքները։ Օրակարգում էին նաև մասնակցայնության, ներառականության, գենդերային հավասարության թեմաները:
🖌 Երկրորդ օրվա ընթացքում մասնակիցները կարողացան ձեռք բերել մի քանի հիմնական գիտելիքներ գրաֆիկական դիզայնի մասին: Թիմային աշխատանքի միջոցով մասնակիցները նկարեցին սթիքերներ սոցիալական իրավունքների վերաբերյալ: Նկարված սթիքերներն այժմ գտնվում են թվայնացման գործընթացում և շուտով կտարածվեն տարբեր երիտասարդական և այլ հարթակներով:
Գյումրի, Շիրակի մարզ
Գյումրիում կայացավ «Երիտասարդների իրավունքների դեսպաններն ընդդեմ COVID-19-ի» ծրագրի շրջանակներում իրականացվող դասընթացը մի քանի խմբերի հետ։ Դասընթացի շրջանակում երիտասարդները բարձրացրին սոցիալական իրավունքների վերաբերյալ իրենց տեղեկացվածության մակարդակը` ծանոթանալով սոցիալական իրավունքներին, դրանց առանձնահատկություններին։ Դասընթացի ավարտին մասնակիցները երիտասարդական աշխատողների օգնությամբ իրականացրին հարցախույզեր սոցիալական իրավունքների վերաբերյալ Գյումրիում, այնուետև ստեղծեցին տարբեր սոցիալական իրավունենրի մասին պատմող կրթական հոլովակներ։
Մալիշկա, Վայոց Ձորի մարզ
Մալիշկայի գյուղաբնակ երիտասարդների համար տեղի ունեցավ «Երիտասարդների մասնակցայնությունն իրենց սոցիալական իրավունքների վերաբերյալ որոշումների կայացման և համայնքային կառավարման մեջ» թեմայով դասընթաց։
Երիտասարդները հնարավորություն ունեցան ծանոթանալու ԵԱԴ-ի կողմից պատրաստված «Երիտասարդական աշխատանքը երիտասարդական ակումբներում» ուղեցույցին, որի շնորհիվ տեղեկացան և պատկերացում կազմեցին, թե ինչ է երիտասարդական աշխատանքը, ինչպես կարող են իրենք ներգրավվել երիտասարդական ծրագրերում։
Երիտասարդների հետ խոսվեց սոցիալական իրավունքների, իսկ ավելի մանրամասն՝ կրթության և աշխատանքային իրավունքի մասին։ Նրանց հետաքրքրեցին և առավել շատ ոգեշնչեցին հատկապես կրթության իրավունքի հետ կապված հարցերը և այն, թե ինչպես իրենք կարող են հենց դպրոցում մասնակից դառնալ իրենց վերաբերող որոշումների կայացմանը։
Կարևորելով համայնքային կառավարման մեջ երիտասարդների ներգրավվածությունը՝ սեփական համայնքի օրինակով նրանք տեղեկացան այն բոլոր հնարավոր մեթոդներին, որոնց շնորհիվ կարող են մաս կազմել համայնքային կառավարմանը և որոշումների կայացմանը։
Կապան, Սյունիքի մարզ
Մայիսի 3-ին Կապանի Օխտարի միջնակարգ դպրոցում տեղի ունեցավ տեղեկատվական հանդիպում պատանիների հետ սոցիալական իրավունքների թեմայով։ Միջոցառման ընթացքում տեղի ունեցավ Արցախյան 2020թ. պատերազմում հերոսացած դպրոցի շրջանավարտ Կարեն Գրիգորյանի անունը կրող «Փառքի և հավերժության անկյան» բացման հանդիսավոր արարողությունը: Միջոցառմանը ներկա էին զոհված հերոսների հարազատները, 2020 թ. պատերազմի ժամանակ վիրավորված տղաներ, Սյունիքի մարզպետի տեղակալ Կարո Ավանեսյանն ու մարզպետարանի Կրթության, մշակույթի և սպորտի վարչության պետ Մերի Գանդալյանը։
Հանդիպմանը հաջորդեց ծառատունկ՝ նվիրված Արցախի 2020թ. նահատակների հիշատակին։
Կապանում երիտասարդների սոցիալական իրավունքներին նվիրված գործողությունների վերջին հատվածը իրականացվեց մայիսի 23-ին։ Դասընթացի ընթացքում երիտասարդներն ամփոփեցին իրենց քննարկումները մի շարք կարևոր սոցիալական իրավունքների շուրջ, խաղացին Եվրոպայի Խորհրդի կողմից մշակված Dignityland խաղը՝ նվիրված սոցիալական քաղաքականությունների մշակմանը։
Մարտունի, Գեղարքունիքի մարզ
Մայիսի 29-ին և 30-ին տեղի ունեցավ «Երիտասարդների իրավունքների դեսպաններն ընդդեմ COVID-19»-ի ծրագրի երկօրյա դասընթաց Մարտունի համայնքում։ Դասընթացի շրջանակում երիտասարդները բարձրացրեցին սոցիալական իրավունքների վերաբերյալ իրենց տեղեկացվածության մակարդակը, քննարկեցին մի շարք մարտահրավերներ, որոնց բախվում են երիտասարդները այս համայնքում, փորձեցին առաջարկել լուծումներ՝ երիտասարդների մասնակցության բարձրացման միջոցով։
Դիլիջան, Տավուշի մարզ
Մայիսի 24-ին և 25-ին տեղի ունեցավ դասընթաց Դիլիջան համայնքում, որի շրջանակում 19 երիտասարդներ ձեռք բերեցին նոր գիտելիքներ սոցիալական իրավունքների վերաբերյալ:
Ծրագրի մասնակիցները հնարավորություն ստացան դասընթացների ավարտին ճանաչողական այց կատարել դեպի Այգեպանի Տնակ / Gardener's House և Տավուշի տուրիզմի զարգացման կենտրոն և ծանոթանալ կազմակերպություններին, ինչպես նաև փորձի փոխանակում կատարել երիտասարդ աշխատակիցների հետ։
Արենի, Վայոց Ձորի մարզ
Մայիսի 8-9-ը Արենի համայնքում գործող Դեղին երիտասարդական ակումբը իրականացրեց դասընթաց, որի նպատակն էր ընդլայնել երիտասարդների գիտելիքները սոցիալական ներգրավվածության, կրթության ու տեղեկատվություն ստանալու, աշխատանքի իրավունքի, դրանցում առկա խտրականությունների, գենդերային հավասարության վերաբերյալ։
Խոսելով կրթության և տեղեկատվություն ստանալու իրավունքի մասին` երիտասարդները քննարկեցին նաև իրենց համայնքում առկա խնդիրները։ Համայնքի Արենիի, Ռինդի և Ելփինի գյուղաբնակ երիտասարդները պատմեցին իրենց հաջողված նախաձեռնությունների մասին։ Մասնակիցները քննարկեցին նաև համայնքում նման ծրագրերի և ինֆորմացիայի պակասը լրացնելուն ուղղված գաղափարներ, համայնքային երիտասարդական կապերը ամրապնդելու հնարավոր տարբերակներ։
Տոլորս, Սյունիքի մարզ
Մայիսի 24-ին տեղի ունեցավ «Երիտասարդների իրավունքների դեսպաններն ընդդեմ COVID-19»-ի ծրագրի դասընթաց Սիսիան համայնքի Տոլորս բնակավայրում։ Դասընթացի շրջանակում 15 երիտասարդներ ձեռք բերեցին նոր գիտելիքներ սոցիալական իրավունքների վերաբերյալ: Միջոցառման ավարտին երիտասարդները իրականացրին ծառատունկ՝ ստեղծելով Արցախյան 2020թ. պատերազմի նահատակների հիշատակին նվիրված պուրակ։
Ծրագիրն իրականացվում է Եվրոպայի խորհրդի Եվրոպական երիտասարդական հիմնադամի ֆինանսական աջակցությամբ։
